2:23 AM
Hoàng Phong Nhã
NGUYỄN HƯƠNG – BÁ TÚ
Có lòng tin
trong kinh doanh là cần thiết nhưng khi lòng tin đặt không đúng chỗ có
thể gây hậu quả đáng tiếc. Câu chuyện về công ty TNHH Dũng Hải (Quán
Toan, Hồng Bàng, Hải Phòng) bị đối tác lợi dụng lòng tin là một ví dụ
đắt giá.
Là doanh nghiệp chuyên sản xuất, kinh doanh các mặt
hàng thép có “thâm niên” nhập khẩu nguyên vật liệu từ nước ngoài nên khi
nhận được thư chào hàng ngày 21/3/2005 của đại diện công ty TNHH
Stemcor (SEA) có trụ sở tại 350 đường Orchard, số 18 Shaw House,
Singapore và văn phòng đại diện tại số 2, Ngô Quyền, Hà Nội về mặt hàng
thép lá cán nóng có chiều dài “tối thiểu 600 – 1.200 mm, tối đa 1.500 –
4.000 mm, tỷ lệ cong vênh chiếm 5%/500 tấn”; công ty Dũng Hải đã nhanh
chóng “vào cuộc”.
Cả tin mà ký
Ngày 1/4/2005, 2 bên ký kết hợp đồng (HĐ) thương mại
số SP 27929Tvà hàng đã được chuyển về bãi hàng của công ty Dũng Hải. Sau
khi thanh toán và nhận hàng, Cty Dũng Hải nhận ra hàng của mình toàn là
“sắt vụn”. Lúc này bản HĐ thương mại mới bộc lộ rõ những điểm bất lợi
cho người mua.
Ông Nguyễn Minh Chí – Chủ tịch Trung tâm trọng tài quốc tế VN khẳng định: HĐ này có thể thấy rõ 4 điểm sơ hở nhất:
Thứ nhất, điều khoản về chất lượng hàng hoá
chỉ quy định “hàng gồm nhiều loại” và không có chi tiết hàng hóa với
tình trạng “mức độ gỉ nhẹ”. Chất lượng quyết định giá trị hàng hoá nhưng
điều khoản chất lượng trong HĐ rất sơ sài, không có sự mô tả cụ thể.
điều này đã khiến bên mua không thể biết giá trị thật sự của lô hàng.
Thứ 2, về giám định hàng hoá, theo HĐ thì 2
bên bắt buộc phải mời công ty SGS giám định nếu bên mua thấy có vấn đề
về chất lượng nhưng phải thực hiện ngay tại cảng. Nếu muốn mời cơ quan
giám định khác thì phải được sự đồng ý của cả 2 bên. Như vậy, dù Dũng
Hải đã mời Vinacontrol giám định nhưng nếu không được sự đồng ý của công
ty Stemcor thì chứng thư giám định trên vô hiệu.
Thứ 3, HĐ quy định thanh toán bằng tín dụng
thư L/C, như vậy bên mua phải làm mọi thủ tục thanh toán đầy đủ tại ngân
hàng thì hàng mới được thông quan. Như vậy bên mua đã dành toàn bộ ưu
đãi về thanh toán cho bên bán.
Thứ 4, trong điều khoản “trọng tài” quy
định: “Mọi tranh chấp phát sinh liên quan đến HĐ này sẽ được phân xử bởi
Toà án kinh tế VN tại Hà Nội”, nhưng phần cuối lại ghi: “phán quyết của
Trọng tài là cơ sở cuối cùng” là “tự gây khó” cho mình . Vụ việc này,
Trung tâm Trọng tài quốc tế VN không đủ thẩm quyền thụ lý, còn cơ quan
Toà án cũng rất khó xét xử. Bởi vì: nếu HĐ không quy định điều khoản
trọng tài thì đương nhiên thẩm quyền xét xử thuộc Toà án. Nhưng 2 bên
thoả thuận đưa ra Trọng tài thì phải quy định cụ thể là phân xử tại tổ
chức trọng tài nào.
Mong để lại bài học
Ông Đặng Minh Hải – Giám đốc công ty Dũng Hải khẳng
định: Không phải chúng tôi không biết những điều khoản bất lợi cho mình
tại HĐ nhưng khi công ty Dũng Hải liên hệ với công ty Stemcor thì được
đại điện của công ty là cô Vương Thị Hằng thuyết phục. Theo cô Hằng thì
công ty Stemcor đã làm ăn với nhiều doanh nghiệp Việt Nam trong nhiều HĐ
và công ty Stemcor là một tập đoàn lớn, làm ăn có uy tín. Chính vì thế,
Cty Dũng Hải đã ký HĐ trên. Sau khi biết được hàng kém phẩm chất, công
ty Dũng Hải đã liên lạc bằng thư điện tử, điện thoại với Cty Stemcor và
đưa ra yêu cầu mời Vinacontrol làm giám định nhưng phía công ty Stemcor
không có ý kiến gì. Chỉ sau khi hàng về kho của Cty Dũng Hải gần 1 tháng
công ty Stemcor mới trả lời mời giám định là công ty SGS.
Theo ông Hải HĐ này trị giá 327.600 USD là rất nhỏ so
với giao dịch thương mại mỗi năm không dưới 20 triệu USD của Dũng Hải.
Thiệt hại của HĐ ước tính khoảng 110.000 USD cũng không gây nhiều khó
khăn cho công ty. Nhưng, Dũng Hải muốn chia sẻ bài học kinh nghiệm này
cho những doanh nghiệp Việt Nam khác khi tham gia ký kết HĐ thương mại
với các doanh nghiệp nước ngoài.
==== *** ====
Sau khi bài báo
“Vụ tranh chấp giữa Cty Dũng Hải và Cty Stemcor: Bài học đắt giá!”, DĐDN
đã có cuộc trao đổi với ông Michael Gaylard – Giám đốc Cty Stemcor
(S.E.A) Pte Ltd xung quanh vụ việc. Theo yêu cầu của phía Cty Stemcor
chúng tôi đã không ghi âm cuộc đối thoại.
Tuy nhiên, theo bà Vương Thị Hằng – nhân viên thương
mại (người phiên dịch cho ông Michael Gaylard hợp đồng (HĐ) này do phía
Stemcor soạn thảo và đã được phía Dũng Hải chấp nhận. Mặt khác, có nhiều
DN VN đã ký kết những HĐ tương tự và mua sản phẩm như Cty Dũng Hải.
Khi chúng tôi hỏi về nội dung điều khoản trọng tài
trong HĐ có nhiều sơ xuất do non kém về kiến thức pháp luật hay cố tình
thì phía Stemcor chỉ cho rằng HĐ đã được sự đồng ý của 2 bên và trước
khi đặt bút ký vào HĐ Stemcor tin rằng phía Cty Dũng Hải đã có nghiên
cứu và phía Dũng Hải là người ký trước.
Về chất lượng hàng hoá, Stemcor cho rằng ngay trong
đơn chào hàng bằng mô tả và hình ảnh đã khẳng định đây là loại hàng 100%
cong vênh (5% vặn, xoắn, gập) vì vậy HĐ là thể hiện ý chí của cả hai
bên. Tuy nhiên, Cty Stemcor cũng khẳng định rằng HĐ trên chỉ được lập
bằng một ngôn ngữ – tiếng Anh. Bên cạnh đó, phía Stemcor đã rất nhiều
lần liên lạc với Dũng Hải bằng thư điện tử, fax và gặp trực tiếp để giải
quyết nhưng đến thời điểm này phía Dũng Hải chưa có yêu cầu cụ thể. Ông
Michael Gaylard cho biết Cty sẽ sẵn sàng gặp gỡ, trao đổi với Dũng Hải
để có thể giải quyết những khúc mắc không đáng có.
Như số báo trước, ông Nguyễn Minh Chí – Chủ tịch
Trung tâm Trọng tài quốc tế VN đã khẳng định trong HĐ có nhiều điều
khoản bất lợi cho DN VN nhưng ông Chí cũng cho rằng điều khoản trọng tài
mà nguyên văn tiếng Anh là “Arbitration” chỉ có một nghĩa là trọng tài.
Tuy nhiên điều khoản này trong HĐ lại quy định rằng nếu có tranh chấp
thì 2 bên sẽ đưa ra Toà án Kinh tế VN tại Hà Nội xét xử và phán quyết
của Trọng tài Kinh tế là phán quyết cuối cùng. Do vậy, theo ông Chí điều
khoản này vô hiệu theo khoản 4, điều 10 pháp lệnh Trọng tài: “Thoả
thuận trọng tài không quy định hoặc quy định không rõ đối tượng tranh
chấp, tổ chức trọng tài có thẩm quyền giải quyết tranh chấp mà sau đó
không có thoả thuận khác”.
Cũng theo ông Chí, gần đây các DN VN gặp nhiều vụ
việc bất lợi do non kém trong ký kết hoặc thương thảo HĐ; như trường hợp
gần đây một DN đã ký kết HĐ về loại thép lá cuốn nhưng khi hàng về đến
nơi chất lượng quá kém (gỉ sét đến mức dính chặt vào nhau) mà hiện Trung
tâm Trọng tài VN đang thụ lý giải quyết. Ngoài ra, còn một ví dụ nữa đó
là việc một số DN VN NK hàng điều hoà nhiệt độ có xuất xứ Malaysia
nhưng khi Hải quan Hải Phòng kiểm tra thì hầu hết những linh kiện quan
trọng đều có dấu hiệu xuất xứ từ Trung Quốc. Hiện Hải quan Hải Phòng
đangđiều tra; “khả năng DN bị lừa là rất lớn” (nhận định của Hải quan
Hải Phòng). Bởi lẽ, theo HĐ thương mại giữa 2 bên nếu mặt hàng này có
xuất xứ từ Trung Quốc thì giá trị lô hàng sẽ không hợp lý. Đại diện của
Hải quan Hải Phòng cho biết, hiện vẫn phải “tạm giữ” 3 lô hàng tại cảng
Hải Phòng và những lô hàng đã thông quan sẽ có khả năng bị truy thu
thuế. Như vậy, DN VN vừa mất cơ hội kinh doanh và có nguy cơ bị mất thêm
tiền thuế.
Phải thạo luật nước mình, nước người trước khi ký kết HĐ thương mại; phải tìm hiểu kỹ càng về đối tác trước khi quan hệ làm ăn – những việc này DN không thể coi nhẹ nếu không muốn nhận phần thiệt về mình.
SOURCE: Civillawinfor tổng hợp (Theo Nguyễn Hương – Bá Tú Báo Diễn đàn doanh nghiệp online)
Trích dẫn từ:
http://dddn.com.vn/home/104/10539/Phap-luat-kinh-doanh/Tranh-chap-hop-dong-thuong-mai-giua-Cty-Dung-Hai-va-Cty-Stemcor-Bai-hoc-dat-gia.htm
Posted in: CAU CHUYEN PHAP LUAT,LTM - Tinh huong thuc tien
0 comments:
Post a Comment