PHAN GIA HI
Chỉ có công chứng viên
và UBND cấp xã mới được quyền chứng thực di chúc. Do văn bản chứng thực
không phải là một văn bản hành chính đơn thuần nên UBND huyện không được
quyền tự hủy bỏ.
Giữa năm 2005, mẹ của ông M. (hơn 90 tuổi, ngụ huyện
Vụ Bản, Nam Định) đã đến phòng tư pháp huyện làm di chúc để lại tài sản
cho các con. Theo di chúc, bà cụ để lại toàn bộ nhà đất cho tám người
con dùng làm nơi thờ cúng tổ tiên kèm theo lưu ý “không được sang nhượng
trong bất kỳ hoàn cảnh nào”. Việc trông coi nhà cửa, thu hoạch hoa màu…
được giao cho một người con gái trước giờ vẫn phụng dưỡng bà cụ đảm
nhận.
Lúc đó, lấy tư cách thừa ủy quyền của chủ tịch UBND
huyện, trưởng phòng tư pháp huyện đã đóng dấu, ký tên xác nhận vào bản
di chúc trên. Vị này đã có những lời chứng như sau: Mẹ ông M. tự nguyện
lập di chúc. Tại thời điểm chứng thực, bà cụ có đầy đủ năng lực hành vi
dân sự, nội dung di chúc phù hợp pháp luật, đạo đức. Người lập di chúc
đã nghe ông đọc lại bản di chúc, đã đồng ý nội dung và điểm chỉ trước
mặt ông… Ngoài ra, UBND huyện cũng nhận lưu giữ di chúc theo yêu cầu của
bà cụ.
Di chúc có nhiều sai sót
Hai năm sau, mẹ ông M. chết. Biết tin, cán bộ phòng
tư pháp huyện đã đến nhà bà cụ để công bố di chúc cho những người con
biết. Ngay sau đó, một người anh của ông M. gửi đơn khiếu nại việc chứng
thực di chúc của UBND huyện.
Theo người anh, di chúc có nhiều điểm sai sót như
diện tích đất ghi trong di chúc không khớp với thực tế, gia đình chỉ còn
bảy người con (vì có hai người đã chết) nhưng di chúc lại ghi có tám
người con được thừa kế. Di chúc còn ghi sai tên của ông và của một người
khác nên có khả năng người mẹ đã bị lú lẫn khi lập di chúc. Dù bà cụ
không biết đọc và viết, phải nhờ người khác viết giùm nhưng di chúc lại
không có ai làm chứng. Từ những lý do này, người anh đề nghị chủ tịch
UBND huyện phải hủy bỏ việc chứng thực di chúc.
Ủy ban huyện bị kiện
Sau khi nhận được khiếu nại của người anh, UBND huyện
đã có công văn từ chối giải quyết với lý do hết thời hiệu khiếu nại
(quá 90 ngày kể từ ngày đương sự nhận được di chúc). Huyện cũng cho biết
lời chứng của trưởng phòng tư pháp được ghi theo mẫu hướng dẫn của Bộ
Tư pháp. Khi lập di chúc, bà cụ còn nghe được, điểm chỉ được và làm di
chúc theo dạng có chứng thực nên không cần người làm chứng… Tuy nhiên,
cuối tháng 3-2009, huyện lại ra quyết định hủy bỏ việc chứng thực di
chúc trên với lý do “trưởng phòng tư pháp huyện đã chứng thực không đúng
thẩm quyền”.
Không đồng ý với cách xử lý này, ông M. đã khởi kiện
để yêu cầu TAND huyện buộc chủ tịch UBND huyện rút quyết định hủy bỏ
việc chứng thực nêu trên.
Ông Hoàng Mạnh Thắng, Phó phòng Công chứng số 7 (TP.HCM), cho biết theo Nghị định 75 ngày 8-12-2000 (có hiệu lực đối với trường hợp nêu trong bài), chỉ có các phòng công chứng và UBND cấp xã mới có thẩm quyền chứng thực di chúc, còn UBND cấp huyện không được làm việc này. Do văn bản chứng thực không phải là một văn bản hành chính đơn thuần nên khi phát hiện đã chứng thực sai, UBND huyện không được quyền tự hủy bỏ mà phải để TAND cấp huyện hủy bỏ.“Nếu ông M. đã khởi kiện quyết định hủy bỏ việc chứng thực di chúc của UBND huyện thì tới đây, mọi việc sẽ được thực hiện theo án tòa. Nếu tòa án xác định di chúc đã được chứng thực sai thẩm quyền và các đương sự không thể thương lượng việc phân chia thừa kế thì di sản của bà cụ sẽ được phân chia theo pháp luật” – ông Thắng nói.
SOURCE: BÁO PHÁP LUẬT TPHCM
0 comments:
Post a Comment