Kinh tế công cộng: Tóm tắt chương 22

ByAzul

11-1-2013 (VF) — Có nhiều vấn đề quan trọng trong việc xác định và đo lường thu nhập từ vốn, đặc biệt là những vấn đề về thời gian, tức là xác định xem khi nào có thu nhập. Những vấn đề xác định thu nhập thực tế trở thành vấn đề sâu sắc trong những thời kỳ có lạm phát. Hệ thống thuế của chúng ta không phải là không liên quan với lạm phát.
Những khoản khấu hao là những điều chỉnh theo thu nhập nhằm phản ánh một thực tế là giá trị của nhà máy và trang thiết bị bị giảm khi sử dụng và qua thời gian. Theo luật pháp hiện hành có phương pháp khấu hao nhanh hơn. Do đó, tiền khấu hao trong những năm đầu có thể cao hơn nhiều so với mức giảm giá trị thực tế của tài sản. Luật pháp hiện hành ưu đãi một số loại tài sản hơn một số khác.
Lãi vốn chỉ bị đánh thuế khi thực hiện. Kết quả là, có tác động khóa kín. Vẫn còn tranh cãi về mức độ và ý nghĩa kinh tế của tác động này.
Những phức tạp trong quy định chi phối thuế vốn nảy sinh một phần do mối quan tâm về công bằng, một phần vì những lý do hành chính, và một phần vì chính phủ đang sử dụng hệ thống thuế nhằm khuyến khích một số hoạt động kinh tế nhất định.
Khi phân tích tác động của việc đánh thuế vốn, chúng tôi đã phân biệt giữa tác động của thuế thống nhất lên lợi từ vốn và thuế mang tính chất lựa chọn. Nhiều méo mó liên quan đến đánh thuế vốn là do bản chất lựa chọn của loại thuế đó và do việc khấu hao không sát với hao mòn thực tế.
Trên cơ sở lý luận, thuế thống nhất đánh vào tỷ lệ thu từ tiết kiệm có thể làm tăng hoặc giảm tiết kiệm. Bằng chứng thực nghiệm cho thấy việc giảm thu sau thuế có thể làm giảm tiết kiệm một chút. Trong nền kinh tế mở, thuế chỉ đánh vào thu lãi của người Mỹ, trong khi nó có thể làm giảm tiết kiệm, sẽ không tác động đến đầu tư. Sự chênh lệch này có thể bù đắp bằng vay và đầu tư của nước ngoài. Các loại thuế đánh vào lợi vốn (kể cả của người nước ngoài) sẽ làm giảm mức cân bằng đầu tư.
Thuế tỷ lệ đánh vào lợi vốn có thể làm tăng tinh thần mạo hiểm, còn thuế lũy tiến có thể không khuyến khích mạo hiểm. Đánh giá tác động này một phần phụ thuộc vào quan điểm về khả năng của thị trường chia sẻ rủi ro.
Nhiều lợi ích về thuế đã được vốn hóa thành giá trị tài sản. Vì vậy người thực sự được hưởng ưu đãi thuế là người chủ tài sản tại thời điểm mà quy định đặc biệt này được đưa vào áp dụng.
* Joseph E. Stiglitz (Người dịch: Nguyễn Thị Hiên và những người khác), 1995, Kinh tế học công cộng, NXB Khoa học và Kỹ thuật

Posted in: LUAT TAI CHINH - NGAN HANG