Chương 23: Thuế thu nhập công ty – Phần mở đầu

By Azul

12-1-2013 (VF) — Đầu năm 1983, Tổng thống Reagan đã gợi ý rằng chúng ta nên bỏ thuế thu nhập công ty. Nhận xét này đã gây ra sự xáo động mạnh: điều đó đã được cắt nghĩa là nhằm phản ánh sự định hướng trước khi ông ta bước vào kinh doanh. Điều mà công chúng không nhận thấy khi đó là hai năm trước, thuế này trên thực tế gần như đã bỏ: những quy chế về khấu hao rộng rãi ghi trong luật thuế năm 1981 có nghĩa rằng thu từ thuế công ty cấp lieenbang đã giảm sút nhanh chóng. Trong khi năm 1955, 27% thu của liên bang là từ thuế thu nhập công ty, thì năm 1980 chỉ còn 12% đến năm 1983 đã giảm xuống còn 6%.
Điều đáng ngạc nhiên là, một trong những đặc điểm chính của luật cải cái thuế năm 1987 là tăng thuế thu nhập công ty, đồng thời lại giảm thuế thu nhập cá nhân. Sự thay đổi nguồn thu là xấp xỉ 120 tỷ đôla sau thời kỳ 5 năm và được thúc đẩy bởi những tính toán chính trị hơn là do thay đổi trong quan điểm của Tổng thống Reagan về việc không muốn có thuế công ty. Để đạt được sự chấp thuận nhằm cải cách thuế thu nhập cá nhân mà Tổng thống Reagan cho là quan trọng thì thu thuế từ thuế thu nhập cá nhân phải giảm xuống. Để bù đắp phần thu đã bị giảm sút, phải tăng thu các loại thuế khác. Thuế công ty là một mục tiêu rõ ràng, cụ thể là từ năm 1981 và năm 1982, các luật thuế đã đưa ra những thuế suất rất không đồng đều đối với thu nhập từ các loại đầu tư vốn khác nhau. Việc loại bỏ bớt một số méo mó này sẽ tạo điều kiện để chính phủ hạ thuế suất công ty theo luật định, đồng thời tăng thu. Như trong Hình 21.3, khi thực hiện một số cách đầy đủ những thay đổi của Luật thuế năm 1986, thuế thu nhập công ty ước tính chiếm 12,8% thu thuế liên bang.

Hình 23.1: Thuế thu nhập công ty liên bang: Tỷ và tỷ trọng thực trong tổng thu liên bang

Tuy nhiên những thay đổi trong tổng thu có thể không cho thấy nhiều thông tin về những thay đổi trong tác động kinh tế của thuế công ty. Các nhà kinh tế cho rằng thuế công ty gây ra những méo mó quan trọng trong phân bổ đầu tư và mức đầu tư chung. Chương này đề cập đến một số vấn đề:

• Thuế công ty là thuế đánh vào cổ đông vào công nhân hay người tiêu dùng, và ai là người chịu gánh nặng thuế này?
• Thuế công ty có ảnh hưởng như thế nào đến hiệu quả kinh tế?
• Thuế công ty có ảnh hưởng như thế nào đến các quyết định tài chính – nợ, cổ tức và sự sát nhập công ty?
• Có nên đánh thuế các công ty không?

* Joseph E. Stiglitz (Người dịch: Nguyễn Thị Hiên và những người khác), 1995, Kinh tế học công cộng, NXB Khoa học và Kỹ thuật

Posted in: LUAT TAI CHINH - NGAN HANG