Luật sư muốn hành nghề cần điều kiện gì?

Theo quy định của Luật Luật sư 2006 thì một người đủ tiêu chuẩn ( theo quy định tại Điều 10 ) muốn được công nhận là luật sư và được phép hành nghề luật sư phải qua các bước sau đây:
- Được Bộ Tư pháp cấp Chứng chỉ hành nghề luật sư;
- Đăng ký gia nhập Đoàn luật sư và được Liên đoàn luật sư Việt Nam (LĐLS) cấp Thẻ luật sư;
- Tổ chức hành nghề luật sư và luật sư hành nghề với tư cách cá nhân đăng ký hoạt động tại Sở Tư pháp tỉnh,thành phố trực thuộc trung ương.

Ảnh minh họa (intenet)

Có thể đưa ra một số nhận xét về quy trình này như sau :

Theo quy trình này thì không có sự phân chia hai bước công nhận luật sư và cấp phép hành nghề luật sư. Việc được công nhận là luật sư và đươc phép hành nghề luạt sư xảy ra cùng một thời điểm khi được LĐLS cấp Thẻ luật sư. Quy trình này dẫn đến một hệ quả là chỉ có luật sư hành nghề tự do , mà không có luật sư làm việc trong các môi trường khác như trong các trung tâm trợ giúp pháp lý của nhà nước, trong các cơ quan nhà nước (luật sư công-publish lawyer)  hoặc trong các trung tâm tư vấn pháp luật của tổ chức xã hội, được tuyển trực tiếp vào làm việc cho các doanh nghiệp … như ở một số nước khác. Quy trình này làm thu hẹp phạm vi hoạt động của luật sư đồng thời làm hạn chế số lượng luật sư.

Trong thực tế hiện nay, có nhiều người đã được Bộ Tư pháp cấp Chứng chỉ hành nghề luật sư, nhưng không gia nhập Đoàn luật sư và không được cấp Thẻ luật sư vì lý do được tuyển vào cơ quan nhà nước hoặc vì lý do khác mà không muốn hoặc không thể hành nghề luật sư tự do được. Những người này tuy đã đủ trình độ,khả năng hành nghề luật sư nhưng lại chưa được mang danh luật sư và chưa đươc làm việc với tư cách là luật sư, trong khi các trung tâm trợ giúp pháp lý của nhà nước, các cở quan nhà nước, các tổ chức khác đang rất cần có luật sư của mình.

Chứng chỉ hành nghề luật sư

Về hình thức, tên gọi “Chứng chỉ hành nghề luật sư “ là chưa chính xác, bởi vì xét về ngữ nghĩa thì người được cấp chứng chỉ này phải được phép hành nghề luật sư; tuy nhiên theo quy định của Luật Luật sư thì Chứng chỉ hành nghề luật sư chỉ là một trong những điều kiện để được phép hành nghề luật sư; khi đã có Chứng chỉ hành nghề luật sư còn phải gia nhập Đoàn luật sư và được Liên đoàn luật sư cấp Thẻ luật sư thì mới được phép hành nghề luật sư. Ở một số nước “Chứng chỉ hành nghề luật sư” (practising certificate) được cấp cho một người sau khi người đó đã được công nhận là luật sư và có ý nghĩa là một giấy phép hành nghề.
Về mặt nội dung, theo quy định của Luật Luật sư thì người muốn được cấp Chứng chỉ hành nghề phải có các điều kiện sau đây : có phẩm chất đạo đức tốt; có bằng cử nhân luật; đã được đào tạo nghề luật sư; đã qua tập sự hành nghề luật sư; có sức khỏe. Trong các điều kiện này, nếu loại trừ điều kiện về đạo đức và sức khỏe , thì những điều kiện còn lại chính là những điều kiện đánh giá khả năng hành nghề luật sư để được công nhận là luật sư theo quy định phổ biến hiện nay trên thế giới.  Như vậy trong những điều kiện để được cấp Chứng chỉ hành nghề luật sư có những điều kiện để được công nhận là luật sư và cả một số điều kiện để được cấp phép hành nghề luật sư. Trong khi đó, theo quy định của Luật luật sư thì Chưng chỉ hành nghề luật sư vừa không phải là giấy tờ công nhận là luật sư và cũng không phải là giấy phép hành nghề luật sư. Đây là điểm rất không hợp lý.Mặt khác,theo quy định của Luật Luật sư thì ngay trước khi được cấp Chứng chỉ hành nghề luật sư, người đề nghị cấp chứng chỉ còn phải được Bộ Tư pháp cấp “Giấy chứng nhận kiểm tra kết quả tập sự hành  nghề luật sư”. Xét về nội dung kiểm tra và thời điểm kiểm tra thì đây chính là kỳ thi đánh giá về khả năng hành nghề luật sư để công nhận là luật sư theo quy định của một số nước.
Vì vậy nên cân nhắc việc nhập “Chứng chỉ hành nghề luật sư” và “Giấy chứng nhận kiểm tra kết quả tập sự hành nghề luật sư” thành một loại giấy tờ chứng nhận đủ khả năng hành nghề luật sư ( hoặc công nhận là luật sư).  
Thẻ luật sư

Theo quy định của Luật Luật sư hiện hành thì có thể hiểu Thẻ luật sư do LĐLS cấp vừa có ý nghĩa công nhận luật sư vừa là giấy phép hành nghề luật sư,bởi vì chỉ khi một người đã được cấp Thẻ luật sư thì người đó mới được mang danh luật sư và được hành nghề luật sư; trong hoạt động hành nghề luật sư chỉ cần xuất trình Thẻ luật sư là đủ, mà không phải xuất trình Chứng chỉ hành nghề luật sư.Điều lệ LĐLSVN lại quy định Thẻ luật sư “là giấy chứng nhận tư cách thành viên của ĐLS và thành viên của LĐLS”. Như vậy, Thẻ luật sư vừa làm chức năng là thẻ hội viên,vừa có ý nghĩa là giấy tờ công nhận luật sư và cho phép hành nghề luật sư.Ở đây có điểm chưa hợp lý là mặc dù Thẻ luật sư có ý nghĩa quan trọng như vậy nhưng việc cấp Thẻ luật sư lại phụ thuộc hoàn toàn vào Chứng chỉ hành nghề luật sư do Bộ Tư pháp cấp;bởi vì theo quy định của Luật Luật sư thì một người muốn gia nhập Đoàn luật sư để được cấp Thẻ luật sư chỉ cần có Chứng chỉ hành nghề luật sư mà không cần điều kiện nào khác.

Posted in: Giáo Dục,nghề luật sư