TIÊN LÃNG VÀ CON ĐƯỜNG PHÍA TRƯỚC

PGS.TS. Phạm Duy Nghĩa

Nguồn: Báo Tuổi trẻ, đăng ngày 9/2/2012,

truy cập đường link gốc tại đây

TT - Chỉ trong vòng một tháng, với hơn 750 bài báo đưa tin về vụ án Đoàn Văn Vươn, huyện Tiên Lãng trở nên nổi tiếng. Xét về hành vi phạm tội, vụ án này sẽ sớm khép lại. 

Song ở khía cạnh là một sự kiện truyền thông, góp phần thực hiện quyền được biết, được bàn và được tham gia giám sát của người dân đối với chính quyền, dư âm và ảnh hưởng đa chiều vụ việc ở Tiên Lãng có thể còn tiếp biến lâu dài.

Xuất hiện ban đầu như một thông tin về tội phạm, ngạc nhiên bởi mức độ chống trả dữ dội tới mức phạm tội của một gia đình nông dân trước lực lượng cưỡng chế, báo chí đã từng bước góp phần tìm hiểu sự thật chìm sâu sau dòng tin ngắn ngủi ấy. Đằng sau Tiên Lãng là số phận của hàng triệu nông dân với quyền sử dụng đất nông nghiệp sắp hết hạn được giao trong năm tới. Vốn đã mong manh, dễ bị cưỡng chế thu hồi chỉ bởi những quyết định của chính quyền cơ sở, quyền tài sản của nông dân cũng kém được bảo hộ bởi quy trình khiếu nại, tố cáo, khởi kiện ra tòa.

Do tính chất đại diện ấy, sự việc đã nhanh chóng trở thành mối quan tâm lan rộng trong một xã hội luôn biết ơn và nhớ tới công lao của nông dân. Người ta đòi hỏi phải bảo vệ quyền tài sản chính đáng của nông dân, đề xuất sửa đổi pháp luật đất đai, kéo dài thời hạn giao đất và bảo vệ quyền tài sản đó trước các nguy cơ bị thu hồi bất kỳ lúc nào.

Từ chức năng đưa tin, báo chí đã trở thành môi trường truyền thông giúp người dân biết rõ sự thật và bày tỏ ý chí. Đằng sau những tranh luận ồn ào, ý chí giành lấy quyền tài sản vững chắc cho nông dân đã vang dội lên từng mặt báo.

Người dân nước ta yêu hòa bình, ai cũng muốn yên ổn để làm ăn. Song sự yên ổn ấy chỉ có được nếu mọi hành xử của chính quyền đều minh bạch, đáng tin cậy, có thể dự báo và lường trước được.

Cách hành xử lạ đời của chính quyền huyện Tiên Lãng đã đổ thêm dầu vào ngọn lửa dư luận. Càng che chắn bưng bít thì càng khơi mào cho giới truyền thông điều tra, truy tìm sự thật tới cùng. Tiên Lãng, thật vô tình, đã trở thành một diễn đàn giúp nhân dân và công luận cùng truy vấn trách nhiệm giải trình của chính quyền.

Một mùa xuân mới vừa tới. Thêm sức ép từ Tiên Lãng, tin rằng Luật đất đai sẽ được sửa để bảo vệ ổn định xã hội, bảo vệ nông dân. Chỉ có điều sau khi được sửa, thiện ý của đạo luật mới vẫn có nguy cơ bị lu mờ dần bởi những người thừa hành công vụ thiếu công tâm. Vì lẽ ấy, sửa luật mới chỉ là bước khởi đầu, xây dựng một bộ máy chính quyền minh bạch, thật sự chịu trách nhiệm trước nhân dân mới là con đường xa phía trước.