THÔNG BÁO VỀ CƠ CHẾ ĐIỀU HÀNH LÃI SUẤT CƠ BẢN PHÙ HỢP VỚI QUI ĐỊNH CỦA LUẬT NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM VÀ ĐIỀU 476 BỘ LUẬT DÂN SỰ VÀ ĐIỀU CHỈNH CƠ CHẾ LÃI SUẤT TÁI CẤP VỐN, TÁI CHIẾT KHẤU

NGÂN HÀNG NHÀ NUỚC VIỆT NAM

1. Từ năm 2006 đến tháng 4/2008, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, trình Chính phủ kiến nghị Uỷ ban Thường vụ Quốc hội khoá XI và khóa XII xử lý vướng mắc của Bộ luật Dân sự liên quan đến lãi suất kinh doanh của TCTD. Ủy ban Thường vụ Quốc hội khoá XII có ý kiến chưa nhất trí việc sửa đổi bổ sung một số điều của Bộ luật Dân sự, trong trường hợp lãi suất cơ bản do NHNN công bố chưa phù hợp với thực tiễn, thì NHNN có thể điều chỉnh nâng lãi suất cơ bản để thể hiện đúng bản chất của lãi suất cơ bản được quy định trong Luật NHNN.

Thực hiện ý kiến của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội khóa XII và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, NHNN đã xây dựng cơ chế điều hành lãi suất cơ bản trình Thường trực Chính phủ xem xét, nhất trí tại văn bản số 3168/VPCP-KTTH ngày 16/5/2008 về cơ chế điều hành lãi suất cơ bản của Văn phòng Chính phủ. Trên cơ sở đó, Thống đốc NHNN đã ban hành Quyết định số 16/2008/QĐ-NHNN ngày 16/5/2008 về cơ chế điều hành lãi suất cơ bản bằng Đồng Việt Nam:

- Việc ban hành Quyết định số 16/2008/QĐ-NHNN dựa trên cơ sở pháp lý: Luật NHNN, Điều 9 và 18 quy định “NHNN xác định và công bố lãi suất cơ bản và lãi suất tái cấp vốn” và “Lãi suất cơ bản là lãi suất do NHNN công bố làm cơ sở cho các TCTD ấn định lãi suất kinh doanh”; Khoản 1 Điều 476 Bộ luật Dân sự quy định “Lãi suất vay do các bên thoả thuận nhưng không vượt quá 150% của lãi suất cơ bản do NHNN công bố đối với loại vay tương ứng”.

- Lãi suất cơ bản do NHNN công bố là công cụ để điều hành chính sách tiền tệ, thực hiện các chức năng: Một là, làm cơ sở cho các TCTD ấn định lãi suất kinh doanh. Hai là, có tác dụng định hướng và điều tiết lãi suất thị trường nội tệ liên ngân hàng. Theo đó, lãi suất cơ bản được xác định dựa trên cơ sở lãi suất thị trường nội tệ liên ngân hàng, lãi suất nghiệp vụ thị trường mở của NHNN, lãi suất huy động đầu vào của TCTD và xu hướng biến động cung – cầu vốn, mục tiêu điều hành chính sách tiền tệ trong ngắn hạn.

- Nội dung Quyết định số 16/2008/QĐ-NHNN:

Thứ nhất, các TCTD ấn định lãi suất kinh doanh (lãi suất huy động vốn, lãi suất cho vay) bằng Đồng Việt Nam đối với khách hàng theo nguyên tắc lãi suất kinh doanh không vượt quá 150% của lãi suất cơ bản do NHNN công bố áp dụng trong từng thời kỳ. Định kỳ hàng tháng, NHNN công bố lãi suất cơ bản. Trong trường hợp cần thiết, NHNN công bố điều chỉnh kịp thời lãi suất cơ bản.

Thứ hai, Quyết định này có hiệu lực thi hành từ ngày 19 tháng 5 năm 2008. Quyết định số 546/2002/QĐ-NHNN ngày 30 tháng 5 năm 2002 về việc thực hiện cơ chế lãi suất thoả thuận trong hoạt động tín dụng thương mại bằng đồng Việt Nam của TCTD đối với khách hàng hết hiệu lực thi hành. Theo đó, việc huy động vốn bằng VND của các TCTD phù hợp với quy định về cơ chế điều hành lãi suất cơ bản, mức trần lãi suất huy động 12%/năm theo công điện số 02/CĐ-NHNN ngày 26/02/2008 hết hiệu lực thi hành.

- Tác động của việc thực hiện cơ chế lãi suất cơ bản:

Thứ nhất, lãi suất cơ bản vừa phản ánh thực tế lãi suất thị trường, vừa đóng vai trò là lãi suất điều hành chính sách tiền tệ của NHNN, cho nên góp phần tạo nên mặt bằng lãi suất huy động và cho vay hợp lý và đảm bảo hài hoà lợi ích giữa người gửi tiền – TCTD – người vay vốn.

Thứ hai, với mức lãi suất cơ bản là 12%/năm, thì lãi suất cho vay tối đa của các TCTD là 18%/năm, tương đối phù hợp với mặt bằng lãi suất thị trường, không gây nên những xáo trộn lớn trên thị trường tiền tệ, tín dụng (theo báo cáo của các ngân hàng thương mại về lãi suất cho vay trên thị trường hiện nay, thấp nhất là 12% – 14%/năm, phổ biến là 15% – 18%/năm).

2. Để đảm bảo sự đồng bộ trong điều hành cơ chế lãi suất nhằm mục đích điều tiết tiền tệ một cách có hiệu quả, Thống đốc NHNN đã ban hành các Quyết định thay đổi cơ chế điều hành lãi suất tái cấp vốn, lãi suất tái chiết khấu có hiệu lực thi hành từ ngày 19/5/2008: Lãi suất tái cấp vốn là 13,0%/năm; lãi suất tái chiết khấu là 11,0%/năm. Cơ chế này tạo nên hành lang giữa lãi suất tái cấp vốn và lãi suất tái chiết khấu (chênh lệch 2%) có tác dụng góp phần điều tiết lãi suất thị trường liên ngân hàng; trong đó, lãi suất cơ bản và lãi suất nghiệp vụ thị trường mở sẽ dao động trong hành lang này. Khi điều kiện thị trường tiền tệ thay đổi, NHNN sẽ xem xét, điều chỉnh các mức lãi suất biến động theo một biên độ nhất định, phù hợp với mục tiêu và giải pháp điều hành chính sách tiền tệ.

SOURCE: TÀI LIỆU CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC TRONG PHIÊN HỌP BÁP NGÀY 17/5/2008

Posted in: LDS - Hop dong,LUAT TAI CHINH - NGAN HANG,VB Luat Dan su,VB Phap luat Tai chinh & Ngan hang